Alternatif bir uyuşmazlık çözüm yöntemi olarak tahkim, Covid-19 Pandemisi sırasında uluslararası ticari uyuşmazlıkların çözümünde önemli bir rol oynamaya devam etmektedir.

Covid-19 Pandemisi dahilinde, Dünya genelindeki Tahkim Kurumları ve Tahkim uygulayıcıları, Covid-19 Pandemisi'nin neden olduğu etkilerden dolayı karşılaştıkları engellerle başa çıkmak için birtakım önlemler almaktadır.

İlgili makalede, uluslararası tahkim işlemlerinin Covid -19 Pandemisi'nden nasıl etkilendiği ve tahkim işlemlerinde sanal duruşma bağlamını incelenecektir. Son olarak, önde gelen tahkim merkezlerinin Covid -19 Pandemisi'nin dünyadaki etkileriyle nasıl başa çıktığı hususunda değerlendirme yapılacaktır.

1. Uluslararası Tahkim İşlemleri Covid -19 Pandemisi'nden Ne Şekilde Etkilenmektedir?

Tahkim hem pandemi sırasında hem de sonrasında davaların görülmesinin akması ile birlikte gecikmelere sebep olacağı için mahkeme davalarınla yaşanması muhtemel çeşitli zorluklara ve beklemelere karşı pratik bir alternatiftir: Uluslararası tahkim, sıklıkla farklı yargı bölgelerine dayanan tarafları ve hakemleri içerir. Bu nedenle hakemler ve tahkim kurumları duruşmaları uzaktan (video-link veya telekonferans yoluyla) yapabilmek adına ve tarafların kabul edebileceği çerçeve rehberlik ve protokoller sağlamıştır. Uluslararası tahkimin diğer bir amacı ise ihtilafların kâğıt tasarrufunu minimuma indirerek seyahat ve yüz yüze toplantı ihtiyacını ortadan kaldırmayı hedeflemektedir.

Tahkim kuralları, uyarlamanın, kriz zamanlarında özellikle yararlı olabileceğini hemen hemen her şekilde (ve herhangi bir zaman çizelgesine göre) yürütülmesi için esneklik sağlamaktadır. Tahkim kurumları, tarafların, salgının yol açtığı gecikmeleri azaltmak için (yargılamanın adilliğini ve etkinliğini sağlarken) mümkün olan her yerde tahkim kurallarının sağladığı esnekliği kullanacaklarına dair beklentilerini bildirmiştir. Çeşitli tahkim kurumlarından (LCIA, ICC, SCC ve birçoğu) yakın zamanda yapılan ortak bir paylaşımda, taraflar ve hakemlerin [kurumların] ilgili kurumsal kurallarının ve izin verebilecek tüm vaka yönetimi tekniklerinin tamamını kullanmaya davet edilerek pandeminin yol açtığı engel ve problemlere karşı ciddi gecikme olmaksızın çözüm odaklı tahkim yöntemlerinin kullanabileceğini belirtmişlerdir.

Bazı ülkelerin Mahkeme kurallarına göre, belgelerin fiziksel kopyalarının sunulmasını gerektirmektedir. İşbu sebep ile, bu tür gereklilikler pandemi sırasında özellikle külfet doğurmaktadır. Buna karşılık, e-posta ile dosyalama ve buna ilişkin servisler tahkim kurumları uyarınca iyi bir şekilde kurulmuş olup, bazı tahkim kurumları da belgelerin dosyalanabileceği çevrimiçi platformlar geliştirmiştir. Ancak, ilgili sözleşmedeki bildirim hükümlerine de uyulmasına dikkat edilmesi gerektiği unutulmamalıdır. (Bunlar, ilgili tahkim kurallarında belirtilenden daha zahmetli olsa bile).

Tahkim duruşmalarında ihtiyati tedbir için başvurular sıklıkla telefon / video duruşmasında duyulur ve kararlaştırılır. Benzer şekilde, tahkime ilişkin usul konferansları genellikle telefonla yapılır. Bunun sağladığı esneklik, pandemiye rağmen tahkimlerin normal şekilde ilerlemesine izin vermelidir.

Tahkim işlemleri genellikle mahkeme işlemlerinden daha hızlı yapılır; uluslararası istatistikler, ortalama bir tahkimin başlangıçtan bitişe kadar 12 ila 18 ay sürdüğünü gösterirken, çoğu mahkeme işleminin en az 18 ay sürdüğünü göstermektedir (birden fazla temyiz başvurusu ihtimali bu zaman çizelgesini daha da genişletmektedir). Yukarıda belirtildiği gibi, pandemi tarafından getirilen gecikmelerin bu zaman çizelgelerini daha da genişleteceği düşünüldüğünde, adalete hızlı erişim isteyen taraflar tahkim seçerek daha uygun olabilir.

Bir tahkimin kapsamı, tarafların istediği kadar dar veya geniş olarak da tanımlanabilir. Örneğin, taraflar, bir sözleşmedeki boşluğun doldurulması veya taraflar arasındaki yasal ilişkinin değiştirilmesi gibi tahkim yoluyla ayrı ayrı kararlar vermeye karar verebilirler. Bu, her zaman yararlı bir araçtır, ancak tarafların sözleşmeleri müzakere edildiği sırada tam olarak öngörmedikleri zorluklarla karşılaştıkları bu benzeri görülmemiş zamanlarda özellikle değerli olabilir. Ayrıca tahkimi istedikleri kadar yalın (ve uygun maliyetli) yapmak için de kullanılabilir.

Kazakistan Ulusal Bankası ve diğer taraf olan Mellon & Ors New York Bankası'nın İngiliz Yüksek Mahkemesi'ndeki son sanal duruşması YouTube üzerinden yayınlanarak dünyadaki izleyicilerin duruşmayı takip etmesini ve potansiyel olarak önemli bilgiler edinmesini sağladı. Tahkimler normal olarak gizlilik kısıtlamalarına tabidir ve bu nedenle canlı olarak uygulanmayacak veya başka bir şekilde kamuya açık olmayacaktır (bazı yatırım tahkimleri hariç).

Tarafların mevcut bir tahkim anlaşmasına tabi olmadığı durumlarda (örneğin mahkeme işlemlerinde), anlaşmazlığın mahkemeden tahkime aktarılması için tarafların anlaşmazlığa ilişkin uzlaşması gerekmektedir. Bu belirsiz zamanlarda, özellikle yukarıda belirtilen faydalar ışığında, tarafların dava açmaya devam edecekleri yerlerde tahkime yöneldiklerini görüyoruz. Bu eğilim COVID-19 salgını geliştikçe devam edecek gibi görünmektedir. COVID-19 salgınının etkisiyle diğer yargı bölgelerindeki mahkeme gecikmelerini ve tahkim kararlarını inceleyeceğiz.

1. Uluslararası Tahkimde Sanal Duruşmaların Gelişimi

Seyahat ve toplantı kısıtlamalarını atlatmak için sanal duruşmaların kullanılması, tarafların ve mahkemelerin, mevcut teknolojiyi ve görevde kullanımını sürdürmek ve artırmak amacıyla yerine getirilmesi gereken önlemleri COVID-19 sebebi ile test etme fırsatını yaratmıştır.

Sanal duruşmalar uluslararası tahkim uygulayıcıları tarafından halihazırda kullanılmakta ve bilinmektedir. Her ülkenin özellikle ICC'nin yargı yetkisi notları, tahkim sürecinin bütünlüğünü korurken, buna nasıl ulaşılacağı konusunda değerli rehberlik sağlar. Bununla birlikte, COVID-19 Pandemisi'nin bazı etkilerinin teknoloji kullanımı ile aşılması imkânsız olabilir. Örneğin, COVID-19 salgınının şahitleri ve tanıklara ulaşma olasılığı da dahil olmak üzere tarafları etkilemesi durumunda gecikmelerin hafifletilmesi daha zor olabilir.

Bununla birlikte, talepler başlangıçta harika ve belki de bazıları için çok zor görünecektir. Ancak, tartışmasız bir mükemmellik anlayışının peşinde koşuşturmaları süresiz olarak ertelemenin alternatifi, uyuşmazlıklarının seçtikleri avukat ekiplerine ve görevlendirdikleri mahkemelere zamanında ve etkin bir şekilde emanet eden tarafların çıkarlarına hizmet etmemektedir. Duruşmanın geleneksel özellikleri (duruşma uzunluğu; duruşma günü: uzunluğu; zaman çizelgesi, başvuru ve tanıkların sırası vb.) Çoğu tahkim uygulayıcısının aktif desteğiyle çoğu mahkeme tarafından esnek bir şekilde ele alınmaktadır. 'Yeni Normal' daha da fazla esneklik ve tanımsız bir gelecek zaman için her şeyin aynı olmayacağına dair pragmatik bir fark gerektirecektir. Yani: duruşmalar ve duruşma günlerinin daha kısa olması gerekebilir; tanık delilleri, neredeyse asimile ve test etmeyi daha yönetilebilir hale getirmek için gerçekten önemli olan şeylere budanmış ve odaklanmıştır; Tahkim, iş ihtiyaçlarına hizmet eder, tersine değil. İşletmeler uygulamalarını yeni ortama uyacak şekilde ayarlama ve kesintisiz çalışma yolları buldukça, ticari uyuşmazlıklarının çözümü ile ilgilenen iş ortaklarının eşit derecede uyarlanabilir ve hazır olduğunu ve yaşadığımız zorluklardan öğrendiklerini bilmeleri gerekir. Bu, şu anda ortaya çıkan yeni anlaşmazlıkları gerçek zamanlı olarak ele alma şeklimizi değiştirmeyi de içeriyor. Avukat, anlaşmazlıklarının doğacaklarını ve hayatlarını pahalı ve günlük zorlu yüz yüze duruşmaların ne norm ne de zorunlu olarak arzu edilen bir dünyada yaşayacağını varsaymalıdır.

Örneğin, büyük ölçüde maddi olmayan konularda tanıkların incelenmesi için zaman, fayda ve sabır olacağını varsaymak yerine, gerçekten önemli olan konulara odaklanarak, savunma taslakları hazırlama şeklimizi dikkatle düşünmeliyiz.

Aynı şey kanıtların uygun ve makul bir şekilde değerlendirilmesi için de geçerlidir- örneğin, sunulacak veya çağrılacak tanıkların ve uzmanların sayısı ve niteliği; mahkemeye verilecek belgesel kanıtlar, veya karşılıklı başvuruların mahkeme tarafından şahsen duyulmayacağını bilerek, belge taleplerinin kapsamı ve odağı. Usul çizelgeleri de benzer şekilde duruşmaların ve toplantıların video konferans yoluyla yapılacağını varsayabilir ve buna göre lojistik ve teknik ayrıntıları önceden sağlayabilir. Gerçekten de bunların hepsi daha kısa genel tarifelerle sonuçlanabilir ve daha hızlı ödüllere yol açabilir. Sorumlu bir şekilde ele alınırsa, daha mutlu zamanların ne zaman geri döndüğünü kim bilebilirse, tahkim duruşmalarının düzene sokulması ve basitleştirilmesi için uzun vadeli avantajlarla birlikte, daha iyi, daha verimli ve daha maliyet etkin bir şekilde yapmayı öğrendikçe ortaya çıkabiliriz.

Küresel bir salgın olarak COVID-19 salgınının Dünya Sağlık Örgütü biçimindeki ifadesiyle, şu anda yeni normalimizin sanal duruşma ve bunun gibi elektronik ortamdan yapılmasına uyum sağlaması gereken daha fazla güce sahip olabileceği öngörülebilir. Bununla birlikte, sanal duruşmaların içeriğinin ve ifadesinin her yargı alanında değişebileceği ve bu konudaki prosedürlerin aynı anda farklı olabileceği unutulmamalıdır.

2. Uluslararası Tahkim Merkezlerinin COVID-19 Etkilerini Ortadan Kaldırmak için Aldıkları Önlemler

A. COVID-19 Pandemisi hakkında ICC Kılavuz Notu

9 Nisan 2020'de ICC Uluslararası Tahkim Mahkemesi, COVID-19 Pandemisi'nin Etkilerini Azaltmaya Yönelik Olası Önlemler hakkında bir Kılavuz Not yayınladı.

Not, COVID-19 salgınının ICC tahkimleri üzerindeki etkilerini hafifletmeyi ve tarafların ve mahkemelerin sağlık ve güvenliğini korumayı amaçlayan tedbirler hakkında taraflara, avukatlara ve hakemlere rehberlik etmektedir.

Önerileri, anlaşmazlıklarının süratli ve uygun maliyetli bir şekilde çözülmesini isteyen COVID-19 Pandemisi'nin ortasında yakalanan taraflar ve mahkemeler tarafından memnuniyetle karşılanacaktır.

ICC'nin önerdiği önlemler iki konuya odaklanmaktadır:

• COVID-19 ile ilgili gecikmelerin olası hafifletilmesi; ve
• Sanal duruşmaların organizasyonu.

ICC'nin notu, mahkemenin ICC Kurallarının 24. Maddesi uyarınca mahkemenin vaka yönetimi konferansının organizasyonu için taraflarla ilk istişaresi ve mahkemelerin müzakereleri veya taslak ödüllerin hazırlanması da dahil olmak üzere uzaktan yapılabilecek işlemlerin yönlerini tanımlamaktadır. Yargılamaların bu yönleri, tarafların veya mahkeme üyelerinin tek bir yerde fiziksel olarak bulunmalarını gerektirmez ve birçok durumda rutin olarak uzaktan gerçekleştirilir.

ICC tahkimlerinde, mahkemeler usul tedbirlerini benimsemek veya usul takvimini değiştirmek konusunda geniş takdir yetkisine sahiptir. ICC Kurallarının 24 (3) Maddesi tarafından verilen takdir yetkisi, COVID-19 salgınının neden olduğu sorunları uyarlamak ve ele almak için hakem heyetleri tarafından kullanılabilir ve kullanılmalıdır.

B. Birleşik Krallık: İngiltere ve Galler

Son hükümet açıklamaları, İngiltere ve Galler'deki adaletin idaresinin devam etmesinin hayati önemini vurguladı ve mahkemeler düzenlemelerle birlikte çalışmaya devam ediyor.

Sivil mahkeme binalarının çoğu şu anda açık kalmaktadır ancak sivil duruşmalar şu anda mümkün olan her yerde uzaktan yürütülmektedir. Fiziksel duruşmalar sadece uzaktan duruşma mümkün değilse ve güvenliği sağlamak için uygun düzenlemeler yapılabiliyorsa yapılır. Sivil mahkemeler uzun zamandır uygun koşullarda uzak duruşmalara izin vermiştir, ancak sunulan uzaktan teknoloji biçimleri ve elektronik belgelerin kullanımı da dahil olmak üzere daha fazla rehberlik sağlamak üzere 20 Mart 2020'de yeni bir "Uzak Duruşmalara İlişkin Protokol" yayınlanmıştır. Mahkemelerin teknolojik altyapısı, telefon, video ve diğer uzak teknolojilerin (Skype Kurumsal, Yakınlaştırma ve BT konferans görüşmesi dahil) daha fazla kullanımını desteklemek için hızla yükseltilmektedir.

24 Mart 2020'de Yüksek Mahkeme ilk uzaktan duruşmasını gerçekleştirdi. Yüksek Mahkeme binası kapatıldı ve bir sonraki duyuruya kadar video konferans yoluyla tüm davaları dinleyecek ve kararlar verecek.

CIA, işlerliğini sürdürmeyi bekleseler de her zamanki gibi sorunlarla başa çıkmak için, tüm diğer etkileşimlerin çevrimiçi olarak veya telefonla yapılmasını istediğini doğruladı. Duruşmalar söz konusu olduğunda, LCIA Kuralları yargılamanın bizzat gerçekleştirilmesine gerek olmaması ihtimalini karşılamaktadır. 'Sözlü Duruşmaları' içeren 19. Madde; "biçim olarak bir duruşma, video veya telefon konferansı ile veya bizzat (veya üçünün bir kombinasyonu) ile gerçekleşebilir." Hakemler için Rehber Notunda, LCIA duruşmaların şahsen değil telefonla veya video konferansla yapılmasının uygun olabileceğini kabul eder. Mahkeme ayrıca, "uygun olan yerlerde, herhangi bir toplantıya veya duruşmaya katılması gerekenlerin bir kısmının veya tamamının, şahsen değil de video konferans yoluyla yapıp yapamayacağını da değerlendirmelidir (örneğin, bir tanık sağlık sorunları nedeniyle seyahat edemiyorsa)."

C. Türkiye

Hâkimler ve Savcılar Konseyinin 30 Mart 2020 tarihli kararı uyarınca, tüm olağanüstü hâl mahkemesi duruşmaları en az 30 Nisan 2020'de ertelenmiştir. 2279 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi uyarınca icra ve iflas işlemlerine ilişkin bazı önlemler yürürlüğe girmiş olup bunlar; devam eden tüm icra ve iflas işlemlerinin askıya alınmasını; yeni icra ve iflas işlemlerinin başlatılması yasağı getirerek önlem alınmıştır.

Resmî Gazete 'de yayımlanan karar uyarınca; dava açılması, başvuru veya şikâyet, itiraz, bildiri gönderme vb. tüm mahkeme duruşmalarını, icra ve iflas işlemlerini 15 Haziran 2020'ye ertelendiği duyuruldu.

İstanbul Ticaret Odası Tahkim ve Arabuluculuk Merkezi (ITOTAM) personeli 23 Mart 2020'den bu yana uzaktan çalışmakta olup e-posta ve telefon yoluyla ulaşılabilmektedir. E-posta ve kurye ile yapılan başvurulara ilişkin meblağların ödenmesi sadece elektronik olarak mümkündür. ITOTAM, ulusal mahkemelerle benzer tedbirleri kabul etmiş ve web sitesinde mevcut tahkim yargılamaları veya arabuluculuk süreçleri ile ilgili tüm son tarihlerin yanı sıra hakemler, arabulucular veya ITOTAM Sekreterliği tarafından talep edilen diğer sürelerin de olduğunu açıklamıştır. Uzaktan çalışma süresi boyunca taraflar tahkim talebinde bulunabilir ancak böyle bir talebe cevap almak için 30 günlük süre, bir sonraki duyuruya kadar başlamayacaktır. Taraflar, duruşma süresi boyunca video konferansın açıkça bir aracı olarak kullanılmasına hükmedilen kurallar boyunca bir hakeme başvurabilirler.

İstanbul Tahkim Merkezi, Çevrimiçi Tahkim Duruşma Kuralları ve Prosedürleri'nin yayınlanmasıyla İstanbul Tahkim Merkezi duruşmalarını video veya telekonferans yoluyla yapmak artık mümkün olacağını belirtmiştir. İstanbul Tahkim Merkezi Çevrimiçi Tahkim Duruşma Kuralları ve Prosedürleri, diğer şeylerin yanı sıra, çevrimiçi duruşmalarda belgelerin sunulması, tanık veya uzman katılımı için kurallar sağlar.

Çevrimiçi Tahkim Duruşma Kuralları ve Prosedürleri

Çevrimiçi duruşma kuralları ve prosedürleri, taraflara ve hakemlere rehberlik etmek üzere çevrimiçi duruşmaların yürütülmesinde yer alan temel konuları ele alan toplam 10 maddeden oluşmaktadır. Taraflar ve hakemler, tarafların gerekli işlem haklarının ihlal edilmemesi koşuluyla, çevrimiçi duruşmalar için diğer kurallar ve prosedürler üzerinde anlaşabilirler.

Çevrimiçi Tahkim Kuralları ve Prosedürleri, ISTAC Kurallarına tabi olan tahkim işlemleri sırasında katılımcıların telekonferans veya video konferans yoluyla fiziksel katılım olmadan gerçekleştireceği duruşmalar için geçerli kural ve ilkeleri belirlemeyi amaçlamaktadır. Herhangi bir tarafın talebi üzerine veya kendi inisiyatifiyle, Tek Hakem veya Tahkim Mahkemesi, verilenler dışında kurallar ve prosedürler belirleyebilir. Buna göre, duruşmalar taraflardan birinin talebi üzerine veya hakem ya da hakem heyeti uygun görürse çevrimiçi olarak yapılabilir.

Teknik altyapı ve hazırlık, çevrimiçi duruşma yapılmadan önce tamamlanmalıdır. Bunlar arasında, kullanılacak yazılım, içeri arama bilgileri, çevrimiçi duruşmaya katılmak için kullanıcı adları ve parolalar gibi teknik ayrıntıların yanı sıra duruşmanın gizliliğini ve güvenliğini korumak için gerekli önlemlerin alınması yer alır. ISTAC Sekreterliği bu konularda taraflara ve hakemlere teknik destek sunmaktadır.

Çevrimiçi duruşma sırasında, aynı anda yalnızca bir katılımcının konuşmasına izin verilirken, diğerleri ses ve video kalitesini korumak için mikrofonlarını sessize alır. Taraflar, çevrimiçi duruşma sırasında hakemin veya tahkim mahkemesinin onayı ile belgeleri elektronik olarak sunabilirler. Tanıklar ve uzmanlar, katılımcıların geri kalanının yüzlerini açıkça görmesini sağlamak için bilgisayarlarının önünde yer almaları koşuluyla çevrimiçi duruşmaya da katılabilirler. Tanıklar ve uzmanlar, hakemin veya tahkim mahkemesinin onayı ile kendilerine elektronik olarak gösterilen belgelere dayanarak sorgulanabilir. Tercümanlar, çevrimiçi duruşma sırasında ayrı olarak veya yorum gerektiren kişi ile birlikte de bulunabilir.

D. Singapur

COVID-19 Singapur'u vurmadan önce, Singapur mahkemelerinin avukatların video bağlantısı ile başvuru yapabilmelerini sağlayan mevcut bir uygulaması halihazırda mevcuttu. Singapur mahkemeleri, video bağlantısı yoluyla mahkemede görünen taraflara veya tanıklara da oldukça alışkındır. Yüksek Mahkeme söz konusu olduğunda duruşmalar devam edeceğini belirtmiş ise de COVID-19'un yayılmasından bu yana, Singapur Mahkemesi, Yüksek Mahkeme yargıçlarını A Ekibi ve B Ekibi olmak üzere iki ayrı takıma bölerek adalet süreklilik planını uygulamaya koymuştur. Yüksek Mahkeme, A Takımından hiçbir hâkimin fiziksel yakınlıkta veya B Takımından bir hâkime yakın temas halinde olma durumunu ortadan kaldırmıştır. Bunun sonucunda, bir hâkimin video bağlantısı ile katıldığı üç hakemlikten oluşan bir mahkemede dava açılabilmesi hayli kolay olacaktır. Örneğin, iki hakemin B Takımından ve bir hakemin A Takımından olduğu durumlarda, A Takımındaki hakem video bağlantısıyla katılır. Kısacası, Singapur mahkemeleri sosyal mesafeyi uygulamak için önlemler alırken, bu önlemler COVID-19'dan önce video bağlantısıyla önceden var olan katılım kullanımının bir uzantısıdır.

Singapur Uluslararası Tahkim Merkezi'ne gelince, SIAC normal şartlarda çalışmaya devam ediyor. SAIC, bir ekip Merkezde ve bir ekip evden çalışan personelini iki ekibe ayırmıştır. Ayrıca Tahkim Bildirimlerinin yalnızca elektronik ortamda yapılmasını ve acil yardım başvurularının da sadece e-posta ile yapılmasını istiyor. SIAC'a ödenecek meblağların ödemeleri yalnızca elektronik olarak yapılacaktır.

E. Birleşik Arap Emirlikleri

17 Mart 2020'de Dubai Mahkemeleri Genel Müdürü, devam eden yargılamaların ve mahkeme duruşmalarının 16 Nisan 2020'ye kadar geçici olarak ertelendiğini bildiren 2020 tarihli 30 sayılı Kararı yayınladı. Dubai mahkemeleri, 19 Nisan 2020'ye kadar duruşmaları elektronik olarak Microsoft Teams kullanılarak yapılacağını belirtmiştir. Bu, tarafların video konferans yoluyla duruşmalara katılmalarını sağlar. Tüm yeni davaların dosyalanması da elektronik olarak yapılmaktadır.

Dubai Uluslararası Finans Merkezi (DIFC) Mahkemesi açıktır, ancak tüm personel uzaktan çalışmaktadır. DIFC Mahkemeleri ve Sicil daireleri en az 26 Nisan 2020 tarihine kadar fiziksel olarak kapalı olduğunu belirtmiştir. Ancak duruşmaların devam etmesi planlanmaktadır. En son güncellemelerinde DIFC Mahkemesi genel olarak 17 Mart 2020'den itibaren yapılan tüm duruşmaların telekonferans yoluyla yapılmasını tavsiye etmiştir. Mahkeme, uygulayıcıları eBundling yazılımından yararlanmaya çağırıyor ve yakın gelecekte listelenen duruşmalar için bunu yapmama izni istiyor. Mahkemenin izniyle bunun uygun görülmesi halinde hem hâkim hem de savunucuların video konferans yoluyla duruşmalara katılmaları DIFC'de uzun zamandır yaygın olan bir uygulamadır.