İngiltere'den Teknoloji Girişimcileri ve Çalışanlarına Yeni Vize: Global Yetenek ("Global Talent") Vizesi
Hazırlayanlar: Ali Güden, Doğa Girinti
Ankara Anlaşması da dahil olmak üzere bazı Birleşik Krallık vize türlerinin akıbeti hâlâ netleştirilmemiş iken, bazı vize türlerinin kapsamında değişiklikler yapılmaya başlanmıştır. 20 Şubat 2020 tarihine kadar "Olağanüstü Yetenek Vizesi (Exceptional Talent Visa)" olarak bilinen vize türünün rotası yenilenerek, belirlenmiş alanlarda yetenekli özgeçmişi olan kişilerin İngiltere'ye göç etmesine imkân veren "Global Yetenek Vizesi" haline dönüşmüştür. İşbu makalenin amacı, Global Yetenek vizesinin dijital teknoloji alanındaki başvurularına ilişkin kapsamı ve içeriği hakkında bilgilendirmektir.

Global Yetenek vizesinin yılda kaç kişiye verileceği konusunda bir üst sınır bulunmamak ile birlikte, bilim, tıp, mühendislik, sosyal bilimler, dijital teknoloji, sanat, kültür, mimari, film, televizyon ve moda alanlarında olağanüstü yetenek ortaya koyan başvurucuların İngiltere'ye göç etmesine imkân veren bir vize türüdür.

A. Vizenin Kapsamı ve İçeriği

Bu vize tipiyle başvurucu; işveren veya serbest çalışan pozisyonunda çalışabilir, İngiltere İçişleri Bakanlığı'na bildirmeden iş değiştirebilir, gönüllü iş yapabilir, İngiltere dışına seyahat edebilir ve aile bireylerini kendisiyle birlikte İngiltere'ye götürebilir. Bunlara karşın, kamu fonundan yararlanamaz, stajyer doktor veya diş hekimi olarak çalışamaz, profesyonel bir sportmen veya spor koçu olarak çalışamaz.

Global Yetenek vizesi, diğer İngiltere'deki oturum vizelerinden farklı olarak iki aşamadan oluşan bir süreçten oluşmaktadır. Bu aşamalar sırasıyla onay aşaması ve bu aşamanın tamamlanması ve kabulü ile daha sonra gelecek olan vize başvuru aşamasıdır.

1. Onay Aşaması ("Endorsement")

Başvurucunun Global Yetenek vizesine başvurabilmek için öncelikle onaylayan kuruluşlardan birinden referans alması gerekmektedir. Onaylayan kuruluş, yeteneğinizin olduğu ilgili alan ile ilgili olarak uzman olarak belirlenmiş bir kuruluştur ve aşağıdakilerden oluşmaktadır:

Bilim ve tıp için: The Royal Society
Mühendislik için: The Royal Academy Of Engineering
Sosyal bilimler için: The British Academy
Dijital teknoloji için: Tech Nation
Sanat ve kültür için: Arts Council England
Araştırma başvurucuları için: İngiliz Araştırma ve İnovasyon Kurumu (UKRI)

Genel olarak Onay Aşaması, "olağanüstü yetenek" ve "olağanüstü potansiyel" rotaları olmak üzere kendi içinde ayrılmaktadır. İşbu makalenin amacına uygun olarak, dijital teknoloji alanında bu vizeye başvuracak kişinin aşağıda detaylandırılan rotalara göre koşulları sağlamaları gerekmektedir.

"Olağanüstü yetenek" rotasına başvurmak için başvurucunun;

i. Dijital teknoloji sektöründe liderliğini ve performansını ortaya koyan bir özgeçmişe sahip olması ve
ii. Bir dijital teknoloji şirketinin kurucusu veya yöneticisi olması veya
iii. Yeni bir dijital alan ile uğraşan bir çalışan olması gerekmektedir.

"Olağanüstü potansiyel" rotasına başvurmak için başvurucunun;

i. Dijital teknoloji sektöründe yenilik/icat ortaya koyduğunu en az 1 örnek ile kanıtlaması ve
ii. Bir dijital teknoloji şirketinin kurucusu veya yöneticisi olması veya
iii. Yeni bir dijital alan ile uğraşan bir çalışan olması gerekmektedir.

Onay başvurusu, dijital teknoloji alanında yapılacak ise bununla bağlantılı kuruluş olan Tech Nation kurumunun internet sitesinden yapılmaktadır. Onay aşamasının sonunda başvuru kabul edilir ve onaylanırsa, ikinci aşama olan Vize Başvuru aşamasına geçilmektedir.

2. Vize Başvuru Aşaması

Dijital teknoloji alanında yapılan başvuru, onay aşamasını başarı ile tamamlarsa artık Tech Nation ile yapılacak işlemler bitmiş anlamına gelmektedir. Başvurucunun, bu aşamada aldığı onay belgesi ile birlikte İçişleri Bakanlığı'nın (UK Home Office) internet sitesinden başvurusunu tamamlaması gerekmektedir.

Bu aşama ile ilgili olarak ibraz edilmesi gereken evrakların rolü başvurunun sonuçlanmasında büyük rol oynaması nedeniyle, başvurucunun evrakları hazırlarken mutlaka dışarıdan destek almasını önermekteyiz.

B. Vizeye Başvurabilmek İçin Aranan Koşullar

Bu vize türüyle İngiltere'ye gitmek için gereken bazı temel koşullar aşağıdaki gibidir:

1. Seçilmiş alanlardan birinde tanınmış bir lider olarak onaylanmış olmak (olağanüstü yetenek) veya;

2. Seçilmiş alanlardan birinde yükselen bir lider olarak onaylanmış olmak (olağanüstü potansiyel) veya;

3. Birleşik Krallık Araştırma ve İnovasyon destekli fon seçeneği kapsamında olmak.

Yukarıda detaylandırılan 2 aşamalı süreç, Global Yetenek vizesinin temelini oluşturmaktadır. Önce onay başvurusu yapılıp daha sonra bu aşamanın sonucuna göre vize başvurusuna geçilmesi çoğunlukla uygulamada görülen ve önerilen sıralamadır. Bununla birlikte, her iki başvurunun (onay ve vize) ayrı ayrı değil de aynı anda yapılması da mümkündür. Örneğin onay başvurusunun sonucunu beklemeden vize başvurusu da yapılabilir.

Önemle belirtmek gerekir ki, vize başvurusu sırasında onay başvurusunun kabul mektubunun da sunulması gerekecektir. Eğer iki başvuruyu da aynı anda yaparsanız, onay kabul mektubunuz otomatik olarak başvurunuza bağlanacaktır. Dolayısıyla, onay başvurusu ve vize başvurusunun aynı anda yapıldığı başvurularda, kabul mektubunun vize başvurusu sırasında sunulmaması vize reddine yol açmamaktadır.

Ancak, onay başvurunuz reddedilirse, vize başvurunuz da reddedilecektir ve her iki başvuru için de herhangi bir para iadesi alınması mümkün değildir.

C. Vizeye İlişkin Süreler

i. Aşamaların süreleri

Onay başvurusu yapıldıktan sonra sonucunun gelmesi ortalama 8 haftayı bulmaktadır.

Kabul ile sonuçlandığı takdirde İçişleri Bakanlığı'ndan gelecek olan kabul mektubu ile birlikte mektubun elinize ulaşmasından itibaren 3 ay içerisinde vize başvurusunun yapılması gerekmektedir.

Vize başvurusu yapıldıktan sonra başvurunun sonucu da Birleşik Krallık içinden yapılıyor ise ortalama 8 hafta, dışından yapılıyor ise ortalama 3 hafta sürmektedir.

Başvurucu, İngiltere'ye gitmeyi planladığı tarihten 3 ay öncesine kadar başvuru yapabilmektedir.

ii. Oturum ve yerleşim izni süreleri

Global Yetenek vizesi ile 1'den 5 yıla kadar oturum alınabilmektedir. Bununla birlikte, vize uzatma başvuruları için bir üst sınır yoktur ve her uzatma süresi 1 ile 5 yıl arası olacaktır.

Bu vize rotası ile başvurucular Yerleşim İzni için de başvurma hakkı kazanabilmektedirler. Hak kazanma süresi, yukarıda bahsedilen vize rotalarına göre değişmektedir:

- Olağanüstü yetenek rotası ile 3 yılın sonunda,

- Olağanüstü yetenek rotası ve bilim alanında onaylanma ile 3 yılın sonunda,

- UKRI fon desteği ve onaylanma ile 3 yılın sonunda ve

- Olağanüstü potansiyel rotası ve sanat ve kültür veya dijital teknoloji alanında onaylanma ile 5 yılın sonunda süresiz oturum iznine başvurulabilir.

D. Vize Başvurusu ve Gereken Evraklar

Global Yetenek vizesi başvurularında, başvurucunun nitelikleri ve başarılarına göre hazırlanması gereken evraklar farklılıklar göstermektedir. Bu açıdan her bir başvurucu için hazırlanması gereken evrakların başvurucunun nitelikleri ve özgeçmişi göz önüne alınarak oluşturulması gerekmektedir.

Güden Hukuk Bürosu olarak Global Yetenek vizesine ilişkin danışmanlık hizmeti almak veya başvurunuz üzerine detaylı görüşmek için bizimle iletişime geçebilirsiniz.