COVID-19 Pandemisinin Anonim ve Limited Şirketlerin Yıllık Olağan Genel Kurul Toplantılarına Etkisi
Hazırlayanlar: Ali Güden, Dilara Nihal Tunç
Hazırlayanlar: Ali Güden, Dilara Nihal Tunç
T.C. Ticaret Bakanlığı tarafından COVID-19 salgınının yayılmasının engellenmesi amacıyla, şirketlerin kurul toplantılarının nasıl düzenlemesi gerektiği konusunda bazı tedbirler alınmıştır. Bu tedbirler kapsamında, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ("TTK") ve şirket sözleşmesine uygun olarak yönetim organları tarafından daha önce toplantıya çağrılan anonim ve limited şirketlerin olağan genel kurullarının, erteleme kararı alınması amacıyla genel kurulun toplanması beklenmeksizin, yönetim organları tarafından alınacak bir kararla iptal edilmesi imkânı tanınmıştır.
TTK'nun 409. maddesi anonim ortaklıkların, 617. maddesi ise limited ortaklıkların olağan genel kurul toplantılarının ne zaman yapılması gerektiğini düzenlemektedir. Anılan hükümler uyarınca her yıl hesap döneminin sona ermesinden itibaren üç ay içerisinde genel kurul toplantılarının yapılacağı öngörülmüştür. Şirketlerde hesap döneminin Aralık ayında sona erdiğini düşünürsek, TTK gereği şirketlerin Mart ayı sonuna kadar olağan genel kurullarını yapmaları beklenmektedir. Olağan genel kurul toplantılarının yapılma zamanının bir düzen hükmü olması sebebiyle genel kurulun Mart ayına kadar toplanmayıp daha sonra toplantı yapılarak karar alınması, bu gecikmeli toplantıda alınacak kararların geçerliliğine etki etmeyecek, ancak toplantının yapılmamasına kendi kusurları ile sebep olan yönetim kurulu üyelerinin oluşan bir zarar var ise tazminat sorumluluğunu gündeme getirebilecektir. Ancak, söz konusu genel kural COVID-19 kapsamında Ticaret Bakanlığı tarafından alınan tedbirler dahilinde değerlendirildiğinde uygulanamayacaktır.
COVID-19 pandemi sebebi ile virüsün yayılmasını engellemek amacıyla, ilk önce eğitim ve öğretim kurumlarının kapatılması; daha sonrasında, toplantı, konferans, tiyatro, sinema ve benzeri organizasyonların iptal edilmesi ile COVID-19 pandemisinin yayılmasını sınırlandırmak amaçlanmıştır. Buna ek olarak, 19.03.2020 tarihli 2020/3 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi de açık ve kapalı alanlarda düzenlenecek her türlü toplantı ve etkinliğin erteleneceği duyurulmuştur.
Ticaret Bakanlığı İç Ticaret Genel Müdürlüğü'nün 20.03.2020 tarihli ve 43382221 sayılı yazısında, olağan genel kurul toplantılarının fiziki toplantı suretiyle yapılmamasının altı çizilmiş ve şu şekilde belirtilmiştir;
"Bilindiği üzere, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nda anonim ve limited şirketlerde, olağan genel kurul toplantılarının her faaliyet dönemi sonundan itibaren üç ay içinde yapılması öngörülmektedir.
Diğer taraftan şirketlerimizce faaliyet dönemi olarak genellikle takvim yılı tercih edilmekte, bu da Mart ayı sonuna kadar olağan genel kurul toplantılarının tamamlanması gerekliliğini ortaya çıkarmaktadır.
Koronavirüs COVID-19 (Koronavirüs) salgınının yayılmasının engellenmesi amacıyla özellikle şirket genel kurullarının yoğunlukla gerçekleştirildiği bu dönemde şirketlerin kurul toplantıları bakımından bazı tedbirler alınmıştır.
Bu kapsamda 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ve şirket sözleşmesine uygun olarak yönetim organları tarafından daha önce toplantıya çağrılan anonim ve limited şirketlerin olağan genel kurullarının, erteleme kararı alınması amacıyla genel kurulun toplanması beklenmeksizin, yönetim organları tarafından alınacak bir kararla iptal edilmesi imkânı tanınmıştır."
Söz konusu açıklamada, halka açık ve kapalı anonim şirketler ile limited şirketlerde yönetim kurulunun genel kurul için çağrı yapmış olması halinde, alınacak yeni yönetim kurulu kararı ile genel kurulun ileriki bir tarihe ertelenmesinin/iptalinin mümkün olduğu belirtilmiştir. Bunun anlamı, alınacak yeni bir kararla genel kurul çağrısının iptal edilebileceği yahut ileriki bir tarihte yapılmak üzere bu yolla yeni bir çağrı yapılabileceği yönündedir. Bu bağlamda genel kurulun toplanması için çağrı yapan yönetim kurulu, toplantının gerçekleşmesini engellemek için karar almaya yetkili kılınmış ve bu yolla fiziki katılımlı toplantıların yapılmaması tavsiyesinde bulunulmuştur. Bakanlığın önerdiği yolun tercih edilmesi, genel kurulun hiç toplantıya başlamaksızın, genel kurul tarihi öncesinde yeni bir yönetim kurulu/organı kararı ile ertelenmesinin isabetli olacağı yönündedir. Bu erteleme kararına yönetim kurulunun, pandemi bitimi sonrasına yönelik yeni bir tarih belirlemesi ya da genel kurul için hiçbir spesifik yeni tarih belirtmeksizin konuyu ileriki zamandaki bir yönetim kurulu kararına bırakması isabetli olacaktır. Ancak, her şirket bu yolu izlemeyeceği için genel kurul toplantılarını iptal etmek istemeyen şirketlerin ne yapabileceği hususunda TTK'nın 1527'nci maddesi destek olacaktır. Buna göre; ''(1) Şirket sözleşmesinde veya esas sözleşmede düzenlenmiş olması şartıyla, sermaye şirketlerinde yönetim kurulu ve müdürler kurulu tamamen elektronik ortamda yapılabileceği gibi, bazı üyelerin fiziken mevcut bulundukları bir toplantıya bir kısım üyelerin elektronik ortamda katılması yoluyla da icra edilebilir. Bu hâllerde Kanunda veya şirket sözleşmesinde ve esas sözleşmede öngörülen toplantı ile karar nisaplarına ilişkin hükümler aynen uygulanır.''
İlgili madde COVID-19 küresel salgınına göre uyarlanır ise; elektronik genel kurul sistemini kullanan ve genel kurul toplantısı gerçekleştirmek isteyen şirketler, salgının önlenmesi amacıyla pay sahiplerinin fiziki ortamda bir araya gelmesine gerek olmaksızın elektronik ortamda genel kurul toplantılarını gerçekleştirebilecek olduklarıdır.
Ticaret Bakanlığı İç Ticaret Genel Müdürlüğü'nün 20.03.2020 tarihli ve 43382221 sayılı yazısında da aşağıda ki şekilde işbu hususa değinilmiştir:
"…Türk Ticaret Kanunu'nun 1527'nci maddesi uyarınca, elektronik genel kurul sistemini kullanan ve genel kurul toplantısı gerçekleştirmek isteyen şirketlerde salgının önlenmesi amacıyla asgari düzeyde pay sahibinin katılımı ile fiziki ortamda toplantı gerçekleştirilmesini teminen, pay sahiplerinin genel kurul toplantılarına fiziki ortamda katılımda bulunmaksızın elektronik ortamda katılım sağlayabilecekleri hususunda takdirlerini kullanmaları tavsiye olunmaktadır.
Bu çerçevede şirket sözleşmelerinde veya esas sözleşmelerinde kurul toplantılarının elektronik ortamda gerçekleştirilmesine imkân tanıyan hüküm bulunmayan şirketlerin, bu dönemde gerçekleştirmeyi planladıkları toplantıları 'Elektronik Genel Kurul Toplantı Sistemi' ve 'Elektronik Yönetim Kurulu Sistemi' üzerinden gerçekleştirilebilmelerine yönelik tedbir alınmıştır.
Şirketlerin, bu imkândan Merkezi Kayıt Kuruluşu Anonim Şirketinden destek hizmeti almak suretiyle ve hak sahiplerine elektronik ortamda katılma imkanının sağlanması zorunluluğunu ortadan kaldırmayacak şekilde yararlanmaları gerekmekte olup, şirketlerce elektronik ortamda kurul gerçekleştirilmesine imkân tanıyan hükme ilişkin sözleşme değişikliğinin bundan sonra yapılacak ilk genel kurul toplantısında gerçekleştirilmesi imkânı tanınmıştır.".
İlgili Bakanlık yazısı ile şirketlerin fiziki ortamda yapılan toplantıdansa elektronik katılımı tercih etmeleri teşvik edilmiştir. Söz konusu uygulama ile, COVID-19 pandemisinin önüne geçebilmek ve salgının yayılma süresini düşürmek amaçlanmıştır. Yine bu amaçla elektronik genel kurul yapmak zorunda olmayan ve bu sebeple esas sözleşmesinde elektronik katılımlı genel kurul yapılabilmesine ilişkin hüküm bulunmayan ortaklıkların, elektronik genel kurul gerçekleştirebilmeleri için gereken esas sözleşmede hüküm bulunması ve bu amaca özgülenmiş internet sitesi bulunması şartı göz ardı edildiği tespit edilmiştir.
İşbu sebep ile, her ne kadar Bakanlık yazısı dahilinde elektronik ortamda genel kurul yapılabileceği belirtilmiş ise de söz konusu COVID-19 pandemisinin sona ermesi ile hak kaybı ve zarar yaşanmadan toplantı tarihi ve gününün belirtilerek gerçekleştirilmesi önem arz etmektedir. Detaylı bilgi ve danışmanlık hizmeti için aşağıdaki bilgiler vasıtasıyla bizimle iletişime geçebilirsiniz.
TTK'nun 409. maddesi anonim ortaklıkların, 617. maddesi ise limited ortaklıkların olağan genel kurul toplantılarının ne zaman yapılması gerektiğini düzenlemektedir. Anılan hükümler uyarınca her yıl hesap döneminin sona ermesinden itibaren üç ay içerisinde genel kurul toplantılarının yapılacağı öngörülmüştür. Şirketlerde hesap döneminin Aralık ayında sona erdiğini düşünürsek, TTK gereği şirketlerin Mart ayı sonuna kadar olağan genel kurullarını yapmaları beklenmektedir. Olağan genel kurul toplantılarının yapılma zamanının bir düzen hükmü olması sebebiyle genel kurulun Mart ayına kadar toplanmayıp daha sonra toplantı yapılarak karar alınması, bu gecikmeli toplantıda alınacak kararların geçerliliğine etki etmeyecek, ancak toplantının yapılmamasına kendi kusurları ile sebep olan yönetim kurulu üyelerinin oluşan bir zarar var ise tazminat sorumluluğunu gündeme getirebilecektir. Ancak, söz konusu genel kural COVID-19 kapsamında Ticaret Bakanlığı tarafından alınan tedbirler dahilinde değerlendirildiğinde uygulanamayacaktır.
COVID-19 pandemi sebebi ile virüsün yayılmasını engellemek amacıyla, ilk önce eğitim ve öğretim kurumlarının kapatılması; daha sonrasında, toplantı, konferans, tiyatro, sinema ve benzeri organizasyonların iptal edilmesi ile COVID-19 pandemisinin yayılmasını sınırlandırmak amaçlanmıştır. Buna ek olarak, 19.03.2020 tarihli 2020/3 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi de açık ve kapalı alanlarda düzenlenecek her türlü toplantı ve etkinliğin erteleneceği duyurulmuştur.
Ticaret Bakanlığı İç Ticaret Genel Müdürlüğü'nün 20.03.2020 tarihli ve 43382221 sayılı yazısında, olağan genel kurul toplantılarının fiziki toplantı suretiyle yapılmamasının altı çizilmiş ve şu şekilde belirtilmiştir;
"Bilindiği üzere, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nda anonim ve limited şirketlerde, olağan genel kurul toplantılarının her faaliyet dönemi sonundan itibaren üç ay içinde yapılması öngörülmektedir.
Diğer taraftan şirketlerimizce faaliyet dönemi olarak genellikle takvim yılı tercih edilmekte, bu da Mart ayı sonuna kadar olağan genel kurul toplantılarının tamamlanması gerekliliğini ortaya çıkarmaktadır.
Koronavirüs COVID-19 (Koronavirüs) salgınının yayılmasının engellenmesi amacıyla özellikle şirket genel kurullarının yoğunlukla gerçekleştirildiği bu dönemde şirketlerin kurul toplantıları bakımından bazı tedbirler alınmıştır.
Bu kapsamda 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ve şirket sözleşmesine uygun olarak yönetim organları tarafından daha önce toplantıya çağrılan anonim ve limited şirketlerin olağan genel kurullarının, erteleme kararı alınması amacıyla genel kurulun toplanması beklenmeksizin, yönetim organları tarafından alınacak bir kararla iptal edilmesi imkânı tanınmıştır."
Söz konusu açıklamada, halka açık ve kapalı anonim şirketler ile limited şirketlerde yönetim kurulunun genel kurul için çağrı yapmış olması halinde, alınacak yeni yönetim kurulu kararı ile genel kurulun ileriki bir tarihe ertelenmesinin/iptalinin mümkün olduğu belirtilmiştir. Bunun anlamı, alınacak yeni bir kararla genel kurul çağrısının iptal edilebileceği yahut ileriki bir tarihte yapılmak üzere bu yolla yeni bir çağrı yapılabileceği yönündedir. Bu bağlamda genel kurulun toplanması için çağrı yapan yönetim kurulu, toplantının gerçekleşmesini engellemek için karar almaya yetkili kılınmış ve bu yolla fiziki katılımlı toplantıların yapılmaması tavsiyesinde bulunulmuştur. Bakanlığın önerdiği yolun tercih edilmesi, genel kurulun hiç toplantıya başlamaksızın, genel kurul tarihi öncesinde yeni bir yönetim kurulu/organı kararı ile ertelenmesinin isabetli olacağı yönündedir. Bu erteleme kararına yönetim kurulunun, pandemi bitimi sonrasına yönelik yeni bir tarih belirlemesi ya da genel kurul için hiçbir spesifik yeni tarih belirtmeksizin konuyu ileriki zamandaki bir yönetim kurulu kararına bırakması isabetli olacaktır. Ancak, her şirket bu yolu izlemeyeceği için genel kurul toplantılarını iptal etmek istemeyen şirketlerin ne yapabileceği hususunda TTK'nın 1527'nci maddesi destek olacaktır. Buna göre; ''(1) Şirket sözleşmesinde veya esas sözleşmede düzenlenmiş olması şartıyla, sermaye şirketlerinde yönetim kurulu ve müdürler kurulu tamamen elektronik ortamda yapılabileceği gibi, bazı üyelerin fiziken mevcut bulundukları bir toplantıya bir kısım üyelerin elektronik ortamda katılması yoluyla da icra edilebilir. Bu hâllerde Kanunda veya şirket sözleşmesinde ve esas sözleşmede öngörülen toplantı ile karar nisaplarına ilişkin hükümler aynen uygulanır.''
İlgili madde COVID-19 küresel salgınına göre uyarlanır ise; elektronik genel kurul sistemini kullanan ve genel kurul toplantısı gerçekleştirmek isteyen şirketler, salgının önlenmesi amacıyla pay sahiplerinin fiziki ortamda bir araya gelmesine gerek olmaksızın elektronik ortamda genel kurul toplantılarını gerçekleştirebilecek olduklarıdır.
Ticaret Bakanlığı İç Ticaret Genel Müdürlüğü'nün 20.03.2020 tarihli ve 43382221 sayılı yazısında da aşağıda ki şekilde işbu hususa değinilmiştir:
"…Türk Ticaret Kanunu'nun 1527'nci maddesi uyarınca, elektronik genel kurul sistemini kullanan ve genel kurul toplantısı gerçekleştirmek isteyen şirketlerde salgının önlenmesi amacıyla asgari düzeyde pay sahibinin katılımı ile fiziki ortamda toplantı gerçekleştirilmesini teminen, pay sahiplerinin genel kurul toplantılarına fiziki ortamda katılımda bulunmaksızın elektronik ortamda katılım sağlayabilecekleri hususunda takdirlerini kullanmaları tavsiye olunmaktadır.
Bu çerçevede şirket sözleşmelerinde veya esas sözleşmelerinde kurul toplantılarının elektronik ortamda gerçekleştirilmesine imkân tanıyan hüküm bulunmayan şirketlerin, bu dönemde gerçekleştirmeyi planladıkları toplantıları 'Elektronik Genel Kurul Toplantı Sistemi' ve 'Elektronik Yönetim Kurulu Sistemi' üzerinden gerçekleştirilebilmelerine yönelik tedbir alınmıştır.
Şirketlerin, bu imkândan Merkezi Kayıt Kuruluşu Anonim Şirketinden destek hizmeti almak suretiyle ve hak sahiplerine elektronik ortamda katılma imkanının sağlanması zorunluluğunu ortadan kaldırmayacak şekilde yararlanmaları gerekmekte olup, şirketlerce elektronik ortamda kurul gerçekleştirilmesine imkân tanıyan hükme ilişkin sözleşme değişikliğinin bundan sonra yapılacak ilk genel kurul toplantısında gerçekleştirilmesi imkânı tanınmıştır.".
İlgili Bakanlık yazısı ile şirketlerin fiziki ortamda yapılan toplantıdansa elektronik katılımı tercih etmeleri teşvik edilmiştir. Söz konusu uygulama ile, COVID-19 pandemisinin önüne geçebilmek ve salgının yayılma süresini düşürmek amaçlanmıştır. Yine bu amaçla elektronik genel kurul yapmak zorunda olmayan ve bu sebeple esas sözleşmesinde elektronik katılımlı genel kurul yapılabilmesine ilişkin hüküm bulunmayan ortaklıkların, elektronik genel kurul gerçekleştirebilmeleri için gereken esas sözleşmede hüküm bulunması ve bu amaca özgülenmiş internet sitesi bulunması şartı göz ardı edildiği tespit edilmiştir.
İşbu sebep ile, her ne kadar Bakanlık yazısı dahilinde elektronik ortamda genel kurul yapılabileceği belirtilmiş ise de söz konusu COVID-19 pandemisinin sona ermesi ile hak kaybı ve zarar yaşanmadan toplantı tarihi ve gününün belirtilerek gerçekleştirilmesi önem arz etmektedir. Detaylı bilgi ve danışmanlık hizmeti için aşağıdaki bilgiler vasıtasıyla bizimle iletişime geçebilirsiniz.